Successiuns da plaids, organisadas en maniera logica e grammaticala, numnan ins construcziuns. Ei dat treis sorts da construcziuns:
• Construcziuns declarativas che declaran enzatgei, che descrivan in fatg.
Luisa cloma il bab.
• Construcziuns interrogativas che fan ina damonda.
Cloma Luisa il bab?
• Construcziuns affectivas ch'expriman in'emoziun ni in camond.
Luisa, cloma il bab!
Las proposiziuns ein parts d'ina construcziun. Construcziuns consistan d'ina ni da pliras proposiziuns. Mintga proposiziun cuntegn in verb conjugau.
| Jeu mon a casa. | 1 construcziun; 1 proposiziun |
| Jeu mon a casa, perquei che jeu stoi far ils pensums. | 1 construcziun; 2 proposiziuns |
|
Jeu mon a casa, fetsch mes pensums e teidlel musica. |
1 construcziun; 3 proposiziuns |
Adatg:
Particips (p.ex. fatg, cantau, i) ed infinitivs (p.ex. far, cantar, ir) ein buca fuormas conjugadas dil verb.
Remarca:
Sper las proposiziuns verbalas dat ei era proposiziuns nunverbalas, quei vul dir proposiziuns che cuntegnan buc in verb conjugau.
| Ti puspei! | 1 construcziun; 1 proposiziun |
| Adatg! |
1 construcziun; 1 proposiziun |
| Oz a mi, damaun a ti. |
1 construcziun; 2 proposiziuns |
Ei dat construcziuns semplas e construcziuns cumponidas.
La proposiziun consista da differentas parts. Quellas parts ein il subject, igl object (direct ed indirect), il predicat ed igl adverbial. Tut las parts dano il predicat san vegnir accumpignadas d'in attribut.