Ün, duos, trais

A

Sligaziun

Ün, duos, trais – las chavras guardan tais. 
Quatter, tschinch, ses – impè da ris vessa jent pralines. 
Set, ot, nouv – la vacha nun es ün bouv. 
Desch, ündesch, dudesch – il pader ha pers il cudesch. 
Traidesch, quattordesch, quindesch – la giaglina sezza sül endisch. 
Saidesch, deschset, deschdot – la tschuetta giavüscha üna buna not. 

Erklärung

Ils students prouvan da colliar las drettas frasas culs disegns correspundents. Per controllar ils resultats da la lezcha taidlan els lura ils versets e tils imprendan ourdadoura. 

B

Sligaziun

Ils numerals sun da chattar illa Grammatica A1.

C

Erklärung

Per giovar l'actività Schef, schef as tschaintan ils scolars in ün rinch. La magistra decida chi chi'd es il schef e chi il viceschef ed enumerescha ils oters students ün davo tschel dad 1 insü.

 

Ils students sezzan ün sper tschel illa seguainta successiun: il prüm vain il schef, lura il viceschef, e davo seguan ils students culs nomers ün, duos, trais, quatter, tschinch, e.u.i. (tuot tenor la quantità da scolars). Il böt da quist'actività es da dvantar (o restar) il schef. 

 

Ils students cumainzan l'actività cun dar avant insembel ün ritem chi consista dals seguaints movimaints: 

sclatschar cun tuots duos mans süls gialuns 

splattar ils mans 

ir cul polsch dret vers la spadla dretta 

ir cul polsch schnester vers la spadla schnestra 

 

Cur cha tuot ils students han chattà il ritem, cumainza l'actività. Cun ir cul polsch dret vers la spadla dretta nomna il schef l'aigna posiziun e cun ir cul polsch schnester vers la spadla schnestra nomna el la posiziun dal viceschef o d'ün student. Lura sto la persuna illa posiziun nomnada cuntinuar la lingia illa listessa maniera.  

 

Exaimpel: 

schef: «schef – duos» 

duos: «duos – tschinch» 

tschinch: «tschinch – viceschef» 

viceschef: «viceschef – set» 

e.u.i. 

 

L'actività cuntinua in quella maniera, fin ch'inchün fa ün sbagl (p.ex. sch'el nu dà tröv, sch'el es massa plan o nomna la fosa posiziun). La persuna chi fa il sbagl sto tuornar a l'ultima posiziun aint il rinch, tuot tschels

das-chan ir inavant e survegnan uschè eir üna nouva posiziun ch’els ston tgnair adimmaint per la prosma runda. 

D

Sligaziun

vainch, vainchün, vaincheses, trenta, trentaduos, quaranta, quarantatrais, tschinquanta, tschinquantaquatter, sesanta, sesantatschinch, settanta, settantases, ottanta, ottantaset, novanta, novantün, novantot, tschient, tschientedün, tschientvainchequatter, duatschient, milli, ün milliun 

Erklärung

La magistra parta aint ils students in gruppas da duos e copcha il model M1.2D per mincha gruppa. Ils students taglian oura ils nomers e tils ordineschan tenor lur grondezza. In classa vegnan lura tematisadas las seguaintas dumondas: 

Co vegnan ils nomers fuormats in ladin? 

Es quai plü facil o plü difficil co in otras linguas? 

Che nomers sun specials? 

 

Per evaluar l'incumbenza ston ils students as posiziunar in üna lingia ordinada tenor ils seguaints criteris: 

il nomer da lur s-charpas 

la quantità da lur cusdrinas e cusdrins 

la quantità da custabs da lur nom 

il nomer da la via, illa quala els stan 

Zusatzaufgaben

Rechnen auf romanisch
Rechnen auf romanisch - Lösung

Kopiervorlagen

Zahlenkarten

E

Erklärung

Ils students fan l'actività Hugo in classa. Quella funcziuna uschè: Ils students sezzan giò in ün rinch. Uossa vain dat avant ün ritem cun sclatschar üna jada süls gialuns ed üna jada culs mans. Ils nomers vegnan dits ün davo tschel, mincha student disch adüna ün, cur chi vain sclatschà süls gialuns. Pro tuots ils nomers chi vegnan scrits cun almain ün da 7 o chi's po partir cun 7 vain dit impè dal nomer il pled Hugo (dimena 7, 14, 17, 21, 27, 28, ...). Il scolar o la scolara chi fa ün sbagl nu das-cha plü giovar inavant. L'actività es a fin, cur cha'l nomer 100 es gnü ragiunt sainza ch'inchün haja fat ün sbagl.  

 

Davo üna runda cun tuot la classa po quella gnir partida aint in gruppas chi giovan il gö minchüna da per sai. I's po lura eir variar l'actività, p.ex. cun tscherner impè dal nomer 7 ün oter nomer pel pled Hugo (5, 6, 8, 9). Plü pitschen cha'l nomer es e plü difficil chi'd es. Che gruppa po ragiundscher il prüm il nomer 100, sainza far ün sbagl? 

F

Erklärung

Ils students implischan l'ingiavinera da pleds cruschats culs nomers correspundents. Lura formuleschan els svess duos dumondas, ingio chi vain tscherchà ün nomer. Quellas dumondas pon gnir prelettas in classa. 

Digital Aufträge

Nomers, nomers, nomers

G

Erklärung

Ils students fan insembel ün quiz. La magistra prelegia adüna üna dumonda da stimar e'ls students respuondan a quella cun stimar la grondezza o quantità dumandada. Il student chi ha stimà il meglder, survain ün punct. Guadagnà ha quel o quella culs plü blers puncts a la fin dal quiz. El o ella survain ün pitschen premi.  

 

Dumondas da stimar: 

Quant grond es il chantun Grischun? (7’105 km2) 
Quants lais esa in Grischun? (615) 
Quantas jadas tira ün uman il flà in ün'ura? (900) 
Da quants oss as cumpuona il corp d'üna persuna creschüda? (206) 
Quant lung es l'En? (517 km) 
Quant paisa la lengua d'üna balena? (fin a 3'600 kg) 
Quants züchers quaders cuntegna ün liter Coca Cola? (ca. 35) 
Quantas chanzuns han publichà ils Beatles? (211) 
Quant ota es la Tour d'Eiffel? (300 m) 
Quantas tastas ha ün clavazin? (88) 

 

Varianta: far l'actività in duos gruppas; ils students han la pussibiltà da discuter in gruppa las dumondas e propuoner insembel üna stima. 

 

Per finir po mincha student formular svess üna dumonda da stima e far quella dumonda a tuot ils students in classa. Ils students pon eir tour cun sai alch cha'ls oters ston stimar (p.ex. üna s-chacla da zurplins, üna coppa cun tschiculattins, ün magöl cun macaruns, ün purtret cun plüssas jadas la listessa fotografia). 

 

Idea: crear ün quiz cun tuot las dumondas da stima e laschar far quel quiz a confamiliars, paraints o cuntschaints (sco lezcha da chasa) 

H

Erklärung

Per exercitar e dudir, co cha'ls nomers vegnan pronunzchats, giovan ils students üna o plüssas rundas a bingo. La magistra scumparta a mincha student üna o plüssas cartas da bingo (M1.2Ha-c). Ella tira our dal sachin a bun gratai ils nomers e'ls students cuvernan quels ch'els chattan sün lur carta(s) cun ün scrittin. I dà eir differentas apps, ingio chi’s po laschar trar oura a bun gratai ils nomers dad 1-90. Il prüm o la prüma chi ha cuvernà ün'intera lingia cun scrittins das-cha clomar «bingo» e survain lura ün pitschen premi. Il listess succeda, cur cha'l prüm o la prüma ha cuvernà duos lingias ed ün'intera carta. Sco premis po la magistra organisar alch dutsch o ün oter regalin. 

Kopiervorlagen

Bingokarten

I

Erklärung

Ils students fan uossa ses cruschs sün mincha cedla da lotto (M1.2Ia-b). Els taidlan lura ils nomers chi sun gnüts trats e notan daspera, quants nomers ch'els han segnà inandret. Sch'inchün ha fat üna crusch pro daplü co trais nomers, survain el ün pitschen premi cha la magistra ha organisà ouravant.

Kopiervorlagen

Lottokarten

Digital Aufträge

Nomers da telefon